Bu yazıda koçluk hakkında aklımıza gelip de bir koça doğrudan soramadığınız bazı soruları ele alacağım. Başlıyoruz!
Yaşam koçu her şeyi aşmış bir bilge midir?
Hayır, ne yaşam koçları ne de psikologlar her şeyi bilen bilgeler değildir. Hatta onlar da kendi sorunları için bir uzmana danışırlar. Zaten hayatta her şeyi bilen bilge var mıdır? Sanmam.
Her şeyin cevabı onda değilse yaşam koçu benim sorunlarımı nasıl çözecek?
Yaşam koçları sorunlarımızı çözmezler. Çözümü bulmamıza yardım ederler. Çünkü kendi sorunlarımızla ilgili en iyi çözümü yine bizim bulacağımızı bilirler. Yine bilirler ki, kişinin değerlerine, kişiliğine, becerilerine, düşünme tarzına, o anki motivasyon seviyesine, içinde bulunduğu sosyal çevreye en uygun çözümü yine o kişi bulabilir. Dışarıdan empoze edilecek çözümler çoğu kez çalışmaz, hatta bazen direnç yaratır.
Sorunun çözümünü ben bulacaksam yaşam koçuna neden ihtiyaç duyayım?
İnsanlar çoğu zaman sorunlarını kendileri hallederler veya etrafındakilerin görüşüne ve desteğine başvururlar. Bazı durumlarda da zamana bırakırlar ve konu kendiğinden çözülür. Ancak bazen daha karmaşık olaylarla karşılaşabiliriz. Ya da hayatımızın başka bir evresindeyken üstesinden gelebileceğimiz zorluklar, o dönemde aşılamayacak engeller gibi görünür gözümüze. Sakin kalıp konuyu enine boyuna düşünmemizi engelleyecek duygusal bir karmaşada bulabiliriz kendimizi. Yani içimizden çıkacak çözümü, tutup içimizden çıkaracak bir soğukkanlılık ve alternatif bakış açısına, o dönemimizde sahip olamayabiliriz.
Yaşam koçu bana nasıl yardımcı olabilir?
Duygusal olarak çelişki yaratan bir çok faktörün enerjimizi düşürdüğü, çözüm inancımızı azalttığı ve bakış açımızı daralttığı anlarda yetkin birinin yardımı çok işimize yarayacaktır.
Peki yaşam koçu bana nasıl yardımcı olabilir?
Herşeyden önce yaşam koçu problemden çok çözüme odaklı bir uzmandır. Zaten bizim de ihtiyacımız olan şey sürekli problemi konuşmak yerine çözüme yönelmektir. Yaşam koçu doğru soruları sorarak kördüğüm gibi görünen konunun netleşmesine yardımcı olur. Bu sorular rastgele ve kişisel meraktan oluşan sorular değildir. Belli tekniklere dayanan soruların hedefi, bizi düştüğümüz kısır döngüden çözümü düşünebildiğimiz olumlu bir enerji seviyesine taşımaktır. Karamsarlığın yerini, halledebileceğimize olan inancımızın almasını sağlamaktır.
Nasıl yani? Yaşam koçu bana gaz mı verecek?
Hayır. Yaşam koçu kendi görüşlerini veya bizi yansıtmayan bir yorumu bizimle paylaşmaz. Aslına bakarsanız genelde pek yorum yapmaz. Yaşam koçu doğru soruları sorar. Cevapları biz veririz. Yani bu süreçte bizde çözüme dair olumlu bir görüş oluşuyorsa bunun kaynağı bizim söylediklerimiz ve bizim verdiğimiz bilgilerdir. Yaşam koçu bunların ortaya çıkmasına aracılık eden uzmandır. Bir başka deyişle ihtiyacımız olan kendi olumlu kaynaklarımızı (sorunun zamanla yarattığı inançsızlığa kurban gitmeden) ortaya çıkarmamıza destek olur.
Yaşam koçu çözümü bulmamı nasıl sağlar?
Deneyimli bir yaşam koçu, özellikle “Çözüm Odaklı Kısa Koçluk (ÇOKK)” ekolünden gelen bir yaşam koçu yaşadığımız problemin istisnaları olduğunu bilir. Yani bu problemin hayatımızın her anında çözümsüz kalmadığını bilerek, üstesinden gelebildiğimiz anları hatırlamamıza yardımcı olur. Sıkıntılı anlarında insanların böyle durumları hatırlamaları ve bunları çıkış yolu için birer ipucu gibi görmeleri çok zordur. Yaşam koçu bu istisnaları ortaya çıkararak hem çözebilme gücüne hem de gerekli çözüm yollarına sahip olduğumuzu görmemizi sağlar. Ayrıca koçumuz çözüm için sahip olduğumuz diğer tüm becerileri ve kaynakları da görmemize imkan sunar. Çözüm için bizde bulunan alternatif bakış açılarının güçlenmesine destek olur.
Yaşam koçu başka nasıl işime yarar?
Sadece problem anlarında değil, kariyerimizdeki veya özel hayatımızdaki önemli karar anlarında da bir uzmanla birlikte düşünmek işimize yarar. Bazen de bir engeli aşmak ya da hedeflerimize ulaşmak için yeni beceriler edinmeye ihtiyaç duyarız. Zaten koçluğun nihai hedefi kişisel gelişimimizdir. Koçlar uzun vadeli planlarımız için kendimizi ve içinde bulunduğumuz koşulları analiz etmemize yardımcı olacak etkin araçlar ve teknikler sunar. Koçlar ayrıca kendimizi tanımamıza yardımcı olurlar. İnsanın kendini tanıması; becerilerini, sınırlarını, heyecanlarını bilmesi doğru kararlar almasını sağlar. İşin doğrusu günlük yaşam koşuşturmasında kendimizi tanımaya zaman ayıramayız. Yapılandırılmış görüşmeler ve teknikler kendimizi keşfetmemizde bize önemli zaman kazandırır.
Bütün bunları yapabilecek doğru yaşam koçunu nası bulacağım?
Çevremizden tavsiye istemek iyi bir fikir olabilir. Güvendiğimiz birinin denediği bir yaşam koçu iyi bir seçenek olabilir. Bunun dışında internetten araştırmak ve koçların websitelerini incelemek de iyi bir fikirdir. Hangi kaynaktan olursa olsun bulduğumuz koçlarla telefonda kısa görüşmeler yapmak seçimimize yardımcı olacaktır. Hatta ücretsiz deneme seansı hizmeti veren bir koçla ilk denemeyi yapmak işimizi daha da kolaylaştırabilir.
Karar verirken en çok güveneceğimiz kaynak iç güdülerimiz ve kendi fikrimizdir. Eğer başladığımız bir koçluk süreci o anda bize faydalı görünmüyorsa bırakıp başka bir yaşam koçunu deneyebiliriz. Aynı birden fazla uzmana veya birden fazla hekime danıştığımız gibi.
Son Söz
Eğer az çok ihtiyaç hissediyorsanız buna değeceğini bilin. Çünkü koçluk desteği almak, hayatı daha iyi yaşamak, potansiyelimizi gerçekleştirmek ve mutlu olmak için kendimize yaptığımız bir yatırımdır.
Enthusiast’ta bizim uyguladığımız koçluk yöntemi hakkında okumak için Çözüm Odaklı Kısa Koçluk yazımıza göz atabilirsiniz ya da danışanlarımızdan birinin mektubu ilginizi çekebilir.