İstisna sözcüğünün genelde olumlu bir çağrışımı yoktur. Kural dışı olan, belli bir düzen ya da sisteme uyum göstermeyen veya bir tanımın açıklayamadığı durumlara ya da şeylere istisna deriz. Örneğin “Dün akşam yediklerim istisna, genelde sağlıklı besleniyorum” deriz. Yolunda giden bir diziye uymayan örnektir.
Memnun olmadığımız davranışlarımız, tepkilerimiz veya başımıza gelen olaylar kendini tekrar ettiğinde bir örüntü haline gelir. Değiştirmek istedikçe tekrar etmesi bu durumun kafamızda değişmesi zor bir kural haline gelmesine sebep olur. Ancak istisnalar her zaman olumlu ve arzulananan bir durumun tersi olmayabilir. Aksine kendini tekrar eden bir olumsuzluk, başarısızlık veya eksiklik içinde de istisnalar olur. Bu olumlu ve faydalı ender örnekler olumsuz örüntünün değişebildiğini gösteren kanıtlardır.
Çözüm Odaklı Kısa Koçluk (ÇOKK) yaklaşımında bu olumlu istisnaları açığa çıkarmaya çalışırız. Bu istisnalar az ya da çok, belirgin ya da cılız da olsa vardır. İstisnası olmayan şey çok azdır. ÇOKK yaklaşımını benimsemiş bir yaşam koçu veya yönetici koçu görüşmelerde bu istisnaları hatırlatır. Bunlar olabiliyorsa aslında bu olumsuz örüntü de değişebilir. Hatta bunlar koçluk almadan önce olmuş olumlu örneklerdir. Bazen danışan bir şey hatırlamakta güçlük çeker, ya da kestirip atar “zaten olmadığını söylemiştim” diye. Ama aslında istisna oradadır. Bulup çıkarmak ÇOKK koçunun işidir. Bu istisnalar bizim çözüm inancımızı kuvvetlendirir ve konunun üstesinden gelmek için bize bazı taktikler ve tüyolar verir.
Hayatımız bize kara bulutlarla kaplı olduğunda zorlukların da istisnası olduğunu hatırlayın!
Yeni bir okuma tavsiyesi ister misiniz? Sizi ne heyecanlandırır?